Những tật căn bản là láo xược, gian tham, thô lỗ, tục tằn, mê ăn, hỗn ẩu và dâm ô. Giáo dục thanh niên mà gọi là nắm thanh niên là đó. Sự ghen tuông của họ chỉ làm cho bản thân mình, cá nhân chồng và cho cả gia đình, bà con thêm nhục nhã.
Đi chợ gặp cầu ngập gần trôi, qua xong họ xô cầu cho trôi luôn. Nhiều phong tục ai đặt ra thật phi lý. Họ rất bực dọc khi có ai trong nhà trửng giỡn, Stendhal nói: Tôi lấy làm hoàn toàn sung sướng để buồn.
Đàn lòng của họ có những âm thanh mới. Họ bất kể tình yêu hay có mầm ghen tương, mầm phụ bạc. Người chồng sống cần sự âu yếm của vợ lắm, nhưng họ chịu không nổi sự nheo nhóc của gia đình: con khóc, lợn kêu, đầy tớ đi rật rật, áo quần ngổn ngang, các thực phẩm tới bữa ăn mà chưa sẵn.
Trong linh hồn kẻ thanh sạch có hình ảnh Thượng đế. Phiền có chút là họ nhiều lúc thiếu cương chí, nhưng được lợi là bình tĩnh hơn bạn trai. Ngay cáitính thẹn thùng làtính bảo vệ của ái tình, là tính tỏ ra tế nhị về tính dục mà bạn trai vào tuổi nầy có ít hơn bạn gái.
Trước khi bước vào ngưỡng cửa hôn nhân , quả tim bạn như một cánh bướm thèm đậu. Thế nào rồi ta cũng già. Người khác xấu như tay khỉ, vô duyên không biết sánh với cái gì mà chụp hình ăn ảnh.
Trong mười thanh niên có đến tám người không yêu vì người tình mình học giỏi, có đầu óc cao thượng, có những hành vi anh hùng mà yêu vì cái mà người ta gọi là nhan sắc. Nhưng rồi sự quen lớn hay làm cho bạn trai có tập quán thấy cần có sự hiện diện của bạn gái. Nhưng nó phải số phận bấp bênh thể nào.
Vì yêu mến mà Thượng đế sáng tạo vạn vật trong đó có con người. Ai tử tế tặng chút quà hay đồ đỡ lòng, giải lao gì họ nhận ăn cách tự nhiên như của nhà. Lắm lúc cha mẹ đã hết làm mọi ta, sang qua làm tôi tớ cho đời cháu là con cái ta mà ta để các vị ăn uống, nghỉ ngơi tệ bạc.
Mùa đông con lạnh cóng, ngủ mài đầu trên tay mẹ. Ở thời đại ta có cái nguy hiểm nầy là người ta vì không có một quan niệm chân chính về vũ trụ, về con người nên khi bàn về thanh niên hay bị rơi lại trong những lý thuyết kêu như trống mà rỗng như bộng. Và trên trận thế trụy lạc nhiều không lãi như Nguyễn Công Trứ tưởng.
Rồi nhân một duyên may nào đó một cánh chim xanh đã đáp vườn lòng bạn. Cha đổ mồ hôi chạy tiền mua thực phẩm để nuôi tôi. Tôi không biết cường độ tình yêu trong bạn gái và bạn trai ai cao hơn, song tôi tin tưởng như hai lần hai là bốn bạn trai ghen không thua bạn gái.
Tâm lý họ giống Zampano đối với cô Gelsomina trong phim La Strada. Giáo dục đâu có ý nghĩa là chỉ biết tiêu cực trừ tật xấu. Đọc tiểu sử danh nhân thế giới, bạn còn nhớ không những mối tình éo le, rắc rối của Nã Phá Luân.