Như vậy, tất nhiên họ thiếu thốn, thành thử bây giờ họ không sung sướng bằng lúc trước, vì họ đã xài quá lố từ khi lợi tức tăng lên". Ông đi từng cửa, kéo chuông. Không cần phải học ở Harvard mới tìm thấy chân lý ấy.
Vài danh nhân trong lịch sử nước Mỹ cũng đã điêu đứng vì tiền. Vậy mà ngay trong năm đầu, ông đã thâu được 5. Và có lẽ không một trẻ em mồ côi nào cám ơn hai ân nhân đó cả, trừ một vài hàng trong thư.
Cả trăm người đàn bà còn khổ hơn hà nhiều: Số tiền bảo hiểm về nhân mạng của ông chồng để lại đủ cho bà an nhàn tới chết vả chăng ba người con gái đã thành gia đàng hoàng cũng rất dư sức đón bà về nuôi. Thái độ ấy ra giúp ông có được nhiều bạn thân và nghe được nhiều lời khuyên vô giá. Ông trả lời tôi: Lỗi lầm lớn nhất của họ là thiếu tự tin.
Tôi nhịn cho tới bữa kia một đứa nhỏ hốt bãi phân gà trong sân trường và ném vào mặt tôi. Cố nhiến, đó là một bạt tay vào lòng tự phụ của chàng. Má tôi đi được ba năm thì ba tôi bị tai nạn mà mất.
Ông tuyên bố: "Suốt đời tôi, tôi có làm việc đâu. Bey thì chắc đã phải nhịn đói. Ông kể với tôi như vầy: "Mười tám năm trước, tôi ưu phiền, tới mất ngủ.
Ta thiệt khó thắng vì chúng ngự trị ngay trong thâm tâm ta, nhưng ta phải thắng, vì thắng mới có thể SỐNG được. Bà kêu ca rằng cả ba chàng trể đều hà tiện và ích kỷ - mặc dầu mỗi lần lại chơi, bà ở nhà họ hàng tháng. Tôi rán làm cho những người vợ chưa có tin tức về chồng họ được vững dạ và tôi an ủi một số đông đàn bà goá - chao ôi, có đến hai ngàn một trăm mười bảy sĩ quan, hạ sĩ quan và quân lính trong Lục quân, Hải quân tử trận và 960 người mất tích.
Vì vậy ông không thể dùng những sách khô khan của nhà trường để dạy, đành phải kiếm nhiều thí dụ thực tế kể cho học sinh để cho họ mê man nghe từ đầu giờ đến cuối giờ. Chỉ huy trận đó, Đại tướng Grant nhức đầu kịch liệt, mắt mờ gần như đui, tới nỗi phải đi sau quân đội rồi té xỉu và đành ngừng lại ở một trại ruộng. Nhưng không ai chịu nuôi tôi và em tôi hết.
Một ngày kia, trừ một số sách viết cho các nhà chuyên môn, có lẽ hết thảy các sách phải viết bằng lối văn tựa như phóng sự, mới mong có người đọc, dầu sách học cho người lớn hay trẻ em. Cũng chính vì thế mà biết bao người thấy "mỏi mắt" tuy mắt họ rất tốt: họ đã chú mục quá độ. Tôi chắc họ cũng chẳng bao giờ nghĩ tới sự ấy.
Nhờ kinh nghiệm ấy, tôi thấy rằng nếu bạn và tôi, muốn khỏi mang nợ và khỏi lo về tiền nong, chúng ta phải theo phương pháp của các hãng buôn: lập một quỹ chi tiêu và quyết chỉ chi tiêu theo số dự định. Đó là một hoạ sĩ trẻ tuổi. Vì viết và nói thông thạo nhiều thứ tiếng nên ông hy vọng sẽ kiếm được việc trong một hãng xuất cảng.
Bảo hiểm về bệnh tật, hỏa hoạn và mọi tai họa bất thường khác. Tại Mỹ mỗi năm, số người tự tử lại nhiều hơn số người chết trong năm bệnh truyền nhiễm lan rộng nhất. Ông dắt chúng đi chơi, kể chuyện cho chúng nghe, đùa với chúng, và viết bài thơ bất hủ "Giờ của con nít" để tả cảnh thân mật với trẻ.