Định lý 5 chỉ chứng minh mối quan hệ giữa giả thiết và kết luận đúng. Những gì ban đầu bạn làm còn rất lúng túng thì sau khi luyện tập, bạn có thể làm một cách tự động, hay làm theo bản năng như thể bạn sinh ra để làm việc đó, tự nhiên như việc đi lại hay ăn uống. Nhưng đó đơn giản chỉ vì trí não bạn bị nhét đầy thông tin hơn là trước khi bạn đọc cuốn sách.
Có những độc giả đã sai lầm khi cho rằng những cuốn sách thách thức như vậy đều viết về các lĩnh vực xa lạ. Loại tiểu sử này không viết về những người đang sống. Cuốn sách viết về thuyết tiến hóa, trong tiêu đề sách có từ species (các loài).
Đến đây, bạn có thể trả lời được câu hỏi cơ bản thứ hai là điều gì đang được đề cập chi tiết và bằng cách nào thông qua việc áp dụng các quy tắc từ 5 đến 8. Trước tiên, chúng tôi nêu ra những điều không nên làm thay cho các quy tắc có tính xây dựng. Tính thống nhất của một tác phẩm mô tả chủ yếu nằm ở vấn đề chính mà nó giải quyết.
Emerson đã nói rằng sự nhất quán là con quỷ của những đầu óc hẹp hòi. Có những bài kiểm tra chặt chẽ về giá trị các câu trả lời của các câu hỏi triết học, nhưng chúng chỉ dựa trên kinh nghiệm của một người bình thường chứ không phải của một triết gia. Các tác phẩm khoa học xã hội không giới hạn ở người thuật việc thật.
Bốn câu hỏi trên đã tóm lược nhiệm vụ tổng thể mà một độc giả phải làm. Tiếp đó, học sinh mới học cách nhận biết các từ cấu thành câu đó, và cuối cùng là các chữ cái tạo nên các từ. Thứ nhất, độc giả phải hiểu cặn kẽ về tác phẩm trước khi đưa ra đánh giá phê bình.
Ai cũng đã ít nhiều dùng các từ lý thuyết và thực hành, nhưng chưa hẳn tất cả đều hiểu hết ý nghĩa của chúng. Ngôn ngữ thể hiện các thuật ngữ, định lý và phương trình toán học thường không hàm chứa ý nghĩa về cảm xúc. Nhưng bạn lại có thể nắm được ý chính trong bộ Đạo đức học của Aritotle hay cuốn Nguồn gốc các loài của Darwin mà chỉ cần đọc kỹ một vài phần.
Còn với những vấn đề do khoa học xã hội giải quyết, chúng ta thường có những ý kiến hết sức mạnh mẽ. Nhà sử học thường phải viết một cách văn vẻ, tức là phải tuân theo những nguyên tắc để kể một câu chuyện hay. Nếu bạn nhận ra lý lẽ trước hãy tìm hiểu xem chúng sẽ suy ra điều gì.
Trường hợp này cũng giống như một người không biết 2 + 2 = 4 và 4 2 = 2 là những cách trình bày khác nhau của cùng một mối quan hệ số học giữa 4 và 2: 4 gấp hai lần 2, hay 2 bằng một nửa của 4. Syntopicon là một ví dụ về cuốn sách như vậy. Thuyết thần học tự nhiên là một bộ phận của triết học, là chương cuối cùng trong thuyết siêu hình.
Tương tự, Newton đặt tên tác phẩm vĩ đại của mình là Mathematical Principles of Natural Philosophy (Những nguyên lý toán học của triết học tự nhiên), mặc dù với chúng ta cuốn sách đó là một trong những tác phẩm khoa học kinh điển. Bạn không thể hiểu toàn bộ cuốn sách nếu không biết rõ trình tự các phần. Nếu đọc xong một cuốn sách lý thuyết, quan điểm của bạn về vấn đề viết trong sách có thay đổi ít nhiều thì bạn buộc phải có những điều chỉnh nhất định về cách nhìn nhận sự việc của mình, nhưng không nhất thiết phải hành động theo sự điều chỉnh đó.
Một cuốn sách đơn thuần để giải trí chỉ là thú tiêu khiển lúc rỗi rãi và ngoài giải trí ra, bạn không thể nhận thêm được gì từ nó. Ngoài ra, còn có các luận cứ khác được gọi là diễn dịch - mệnh đề này được chứng minh bằng mệnh đề kia. Khi đọc một cuốn sách hay, bạn nên cân nhắc trước khi nói Tôi hiểu.