Nhưng đây mới chỉ là một vấn đề của việc đọc. Nhưng với từ cause (nguyên nhân), Eddington lại không thể sử dụng theo nghĩa dễ hiểu như vậy. Tác giả Galileo trong tác phẩm Two New Sciences (Hai ngành khoa học mới) đã nói về việc minh hoạ bằng các kết luận thử nghiệm rút ra từ phương pháp chứng minh kiểu toán học.
Nếu như vậy, ta lại không còn việc gì để làm vì sự nhất trí của các tác giả đã đủ để tháo gỡ vấn đề. Chúng tôi nhắc đến sai lầm phổ biến này vì rất nhiều người nghĩ họ biết tiêu đề cuốn sách mặc dù thực tế hiếm người thật sự đọc cẩn thận, và suy nghĩ xem tiêu đề sách muốn nói gì. Hầu hết mọi người được dạy là phải chú ý đến những điều mình không hiểu; phải tra từ điển khi gặp lại những từ lạ; tìm trong sách tham khảo nếu gặp những nhận định khó hiểu; tìm sự trợ giúp ở phần ghi chú, giải thích của các học giả hay các nguồn hỗ trợ khác… nhưng nếu vội vàng làm những điều này thì chúng chỉ ngăn cản chứ không giúp gì cho việc đọc của chúng ta.
Chúng tôi cũng đọc qua một số tác phẩm thơ cả, tiểu thuyết nhưng tập trung chủ yếu vào các sách chuyên khảo và thấy rằng rất khó cho cả tiểu thuyết, kịch, thơ nếu đọc cách đọc đồng chủ đề này vì một số nguyên do. Chúng đều là sách chuyên đề. Muốn biết chúng ta có sử dụng đúng kinh nghiệm của mình để hiểu một cuốn sách không, cách hiệu quả nhất là hãy hỏi chính mình xem liệu bạn có thể đưa ra một ví dụ cụ thể cho một luận điểm mà bạn cho rằng mình đã hiểu hay không.
Vì thế, có thể khẳng định rằng chúng ta không nên và không thể đọc một cuốn sách nào một cách cô lập hoàn toàn. Nhưng hành động mua thật sự mới chỉ là khúc dạo đầu của việc sở hữu một cuốn sách. Câu và đoạn văn là các đơn vị ngữ pháp, đồng thời là đơn vị ngôn ngữ.
Tất nhiên, không ai có thể áp dụng cách đọc phân tích ngay từ khi bắt đầu đọc cuốn sách đầu tiên trong đời. Nhiều người cho rằng việc suy nghĩ liên quan nhiều đến học bằng khám phá không có sự trợ giúp hơn là học có hướng dẫn. Nếu hoạt động dạy không có hoạt động tương hỗ là học thì dạy chẳng có giá trị gì.
Syntopicon là một ví dụ về cuốn sách như vậy. Và nếu những điều đó đã xảy ra thì chúng cũng có thể được lặp lại hoặc bị né tránh. Bạn có thể viết ra giấy những nhận định cấu thành lập luận.
Nói cách khác, một người có thể đọc tốt nhưng chưa chắc đã phê bình tốt. Có một số điểm bạn đọc cần lưu ý để áp dụng quy tắc này dễ dàng hơn. Trên phương diện nào đó, không có nhiều điều để nói về các tác phẩm khoa học thường thức.
Trong những chương trước, chúng tôi đã thảo luận kỹ việc đọc sách như thế nào là tích cực. Những người coi hội thoại là một cuộc chiến đấu chỉ có thể giành phần thắng bằng cách đóng vai kẻ phản đối - phản đối đến cùng bất kể đúng sai. Khi đọc một cuốn sách thiên về các quy tắc thì những nhận định chủ yếu cần tìm phải là các quy tắc.
Ở đây, phụ lục đóng một phần vai trò của thảo luận của cả cuốn bách khoa. Ngược lại, độc giả hay thính giả giống người bắt bóng trong môn bóng chày nhiều hơn. Từ đó suy ra một thuật ngữ có thể được diễn đạt bằng một cụm từ hoặc một từ.
Hai cách giải quyết này mặc dù không đơn giản nhưng đều khả thi. Và cũng đừng xét đoán tổng thể thế giới trừ phi bạn chắc chắn mình đã sống trong thế giới ấy với tất cả con người bạn. Đặc biệt, có hai thứ mà một cuốn bách khoa toàn thư không nói đến.