Trong khi thú tính và sự hoàn chỉnh về mặt lý luận mà nó kéo theo trong mỗi người lại là nguyên nhân của hầu hết các bất đồng. Điều quan trọng trong đọc đồng chủ đề là phải nhận thức được điểm khác biệt giữa những cuốn sách bạn đọc lần đầu với các sách đọc lần thứ hai. Còn dữ kiện thì không thay đổi vì nó phản ánh hiện thực và luôn đúng.
Nếu bản thân họ không làm được điều này, họ phải tìm đến ai đó có thể làm được ví dụ như một tu sĩ hay giáo sĩ Do Thái hoặc người có chức vụ cao hơn họ trong tổ chức. Độc giả và tác giả không ngang hàng với nhau. Sách toán học thường đòi hỏi sự chính xác, rõ ràng.
Nghệ thuật của việc đọc ở các cấp độ trên sơ cấp thể hiện qua những câu hỏi đúng và có trật tự. Mặc dù không nói thẳng ra nhưng Plato dường như muốn nói rằng việc từ chối không tham gia hành trình tìm kiếm sự thật vì bất cứ lý do nào cũng chính là sự phản bội bản chất sâu xa nhất của con người. Tiêu chí này cũng đúng với một cuốn sách hay toàn diện (dù trên thực tế, không có cuốn sách nào như thế).
Tuy nhiên, trong quá trình sắp xếp đó, bạn không thể tránh khỏi mắc lỗi. Đi nằm với tư thế thoải mái, đèn không đủ sáng khiến mắt mỏi, bạn chọn một cuốn sách rất khó hoặc rất nhàm chán - một cuốn sách mà bạn không cần quan tâm là có nên đọc hay không - chỉ mấy phút sau, bạn sẽ ngủ ngay. Rõ ràng, đây là một kiểu đọc sách tích cực, trong đó không chỉ có nhiều hoạt động, mà còn có nhiều kỹ năng tiến hành các hoạt động cần thiết khác nhau.
Tác giả phải lý luận làm sao để có thể tác động đến cả con tim và khối óc của người đọc. Xét một cách chung nhất, tu từ được sử dụng trong mọi tình huống giao tiếp giữa người với người. Một câu ghép có thể nêu lên một số nhận định liên kết với nhau dưới dạng một lập luận.
Với lối suy nghĩ có thể gộp hai bước làm một, họ đọc tất cả mọi thứ với cùng một nhịp độ rất chậm hoặc rất nhanh. Một trò chơi xếp hình chỉ hấp dẫn khi tất cả các mảnh được ghép vừa vặn vào bức tranh và bức tranh hiện ra một cách hoàn hảo. Spinoza đưa khái niệm này đi xa thêm một bước nữa.
Nhưng trước khi đi vào vấn đề, chúng tôi muốn cùng bạn xem lại câu hỏi cơ bản thứ tư cần phải đặt ra khi đọc bất kỳ cuốn sách nào. Hầu hết các cuốn sách viết về các sự kiện thời sự đều nhằm mục đích chứng minh. Còn cuốn Nguồn gốc các loài nói đến sự sinh sôi, phát triển của muôn vàn loài động thực vật trong thế giới tự nhiên.
Khoá học đọc tốc độ nào cũng tuyên bố có thể tăng khả năng hiểu của bạn cùng với việc tăng tốc độ đọc. Đây là một vấn đề rất quan trọng. Ông đã miêu tả những loại sai lầm mà có thể có ý nghĩa với mọi người nói chung hơn là với bản thân ông ta hay với những người dân Hy Lạp.
Giữa các ý kiến trái ngược nhau, có thể có một ý kiến hoàn toàn đúng và những ý kiến còn lại là sai nhưng cũng có thể mỗi ý kiến phản ánh một phần của sự thật, thậm chí tất cả các ý kiến trái ngược nhau đều sai. Nguyên nhân là họ chưa bao giờ đọc cuốn sách này, và cho rằng cuốn sách phải liên quan gì đó đến sự phát triển của loài người. Xác định các vấn đề chính và phụ bằng cách sắp xếp các câu trả lời đối ngược nhau của các tác giả vào các câu hỏi về một mặt của vấn đề này hay vấn đề kia.
Đây là nhiệm vụ phức tạp nhưng sẽ trở nên dễ hiểu hơn nếu có một ví dụ. Ttrước hết, hãy nhớ rằng mỗi lập luận đều bao gồm một số phát biểu. Những nhân vật của anh ta sử dụng từ ngữ mà chúng ta vẫn thường dùng, nếu không thì ta sẽ không tin họ.